TẾ BÀO GỐC LÀ GÌ? TÁC DỤNG CỦA TẾ BÀO GỐC

Khi nghiên cứu y học tiến bộ, một công nghệ đột phá đã thu hút sự chú ý của cả thế giới – tế bào gốc. Được mệnh danh là “bảo hiểm sinh học” trọn đời, lưu trữ tế bào gốc mang theo hứa hẹn của việc phòng ngừa và điều trị nhiều bệnh nan y không chỉ cho trẻ em mà còn cả gia đình.

Nhưng tế bào gốc là gì chính xác? Đơn giản, chúng là những “nguồn tài nguyên sống” tồn tại trong cơ thể chúng ta từ khi chúng ta mới sinh. Tế bào gốc có khả năng biến đổi thành nhiều loại tế bào khác nhau và chúng có khả năng tự chữa lành và tái tạo mô trong cơ thể. Điều này đã làm cho tế bào gốc trở thành một công nghệ tiềm năng trong lĩnh vực y khoa. Cùng Amia Beauty Center tìm hiểu nhé!

Tế bào gốc là gì?

Tế bào gốc là loại tế bào tồn tại trong cơ thể chúng ta, có khả năng tự tái tạo và biến đổi thành nhiều loại tế bào khác trong cơ thể. Chúng là nguồn tài nguyên sống quan trọng, có khả năng chữa lành tổn thương và phục hồi mô bị hỏng. Tế bào gốc có khả năng tiềm tàng để điều trị nhiều loại bệnh và bất lợi sức khỏe, và được coi là một lĩnh vực nghiên cứu tiềm năng trong y khoa.

Phân loại tế bào gốc dựa trên nguồn gốc

Tế bào gốc phôi

Tế bào gốc phôi (Embryonic Stem Cells – ESC) là những tế bào đa năng có nguồn gốc từ giai đoạn sớm của phôi, từ giai đoạn phôi nang trở đi. Đây là những tế bào có khả năng biến đổi thành nhiều loại tế bào khác. Tuy nhiên, để thu được tế bào gốc phôi, phải tiến hành quá trình tách lấy từ phôi nang, và điều này đã gây ra những tranh cãi về mặt đạo đức. Hiện tại, việc nghiên cứu và ứng dụng tế bào gốc phôi chỉ còn ở mức độ nghiên cứu và chưa được thực hiện trong thực tế.

Tế bào gốc trưởng thành

Trong các mô trưởng thành, chúng ta cũng có tế bào gốc được gọi là tế bào gốc trưởng thành (Adult Stem Cells – ASC). Tế bào gốc trưởng thành có khả năng biệt hóa thấp hơn so với tế bào gốc phôi, nhưng không gây ra tranh cãi đạo đức trong quá trình nghiên cứu và ứng dụng. Hiện nay, tế bào gốc trưởng thành được áp dụng chủ yếu trong lĩnh vực tạo máu và trung mô. Tế bào gốc tạo máu có thể thu được từ tủy xương, máu ngoại vi và máu dây rốn. Còn tế bào gốc trung mô có thể thu được từ tủy xương, mô mỡ và mô dây rốn. Nhờ vào những tế bào gốc này, chúng ta đã có thể tận dụng các ứng dụng hứa hẹn trong lĩnh vực y tế và điều trị bệnh.

Tế bào gốc từ mô dây rốn

Mô dây rốn, một cầu nối quan trọng giữa thai nhi và bào thai, là nguồn tế bào gốc đa dạng thuộc nhóm tế bào gốc nhũ nhi (Infant Stem Cells). Trong đó, chúng ta có tế bào gốc biểu mô (Epithelial Stem Cells), tế bào gốc trung mô (Mesenchymal Stem Cells – MSCs) và tế bào gốc nội mô (Endothelial Stem Cells)…

Mỗi loại tế bào gốc từ mô dây rốn đều mang tính đa năng, có khả năng biệt hóa thành các tế bào trong hệ thần kinh, da, sụn, xương… Điều này mở ra tiềm năng điều trị các bệnh lý ở các cơ quan tương ứng. Trong số đó, tế bào gốc trung mô MSCs từ mô dây rốn là một lĩnh vực nghiên cứu và thử nghiệm được quan tâm nhiều nhất.

Tế bào MSCs từ mô dây rốn có nhiều ưu điểm so với tế bào MSCs từ mô mỡ và tủy xương. Quá trình thu thập tế bào không xâm lấn, số lượng tế bào dồi dào và dễ tăng sinh. Hơn nữa, tế bào MSCs từ mô dây rốn còn non trẻ, chưa bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố môi trường. Tuy nhiên, việc thu thập tế bào MSCs từ mô dây rốn yêu cầu phải được tiến hành ngay sau khi em bé được sinh ra và phải được lưu trữ trong điều kiện thích hợp cho đến khi sử dụng. Đây là một tiến bộ quan trọng trong việc tận dụng tiềm năng của tế bào gốc và áp dụng chúng trong lĩnh vực y tế.

Tế bào gốc từ máu dây rốn

Máu dây rốn chứa nhiều tế bào gốc tạo máu (Hematopoietic Stem Cells – HSCs), đã được khẳng định là một nguồn tế bào gốc có thể sử dụng trong ghép tế bào gốc tạo máu thay thế cho phương pháp ghép tủy xương truyền thống. Tương tự như tế bào MSCs từ mô dây rốn, tế bào gốc máu dây rốn cũng cần được thu thập và lưu trữ ngay sau khi em bé được sinh ra.

Tế bào gốc tạo máu từ máu dây rốn đã được áp dụng trong điều trị hơn 80 loại bệnh khác nhau. Hiện nay, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chấp thuận việc sử dụng tế bào gốc từ máu dây rốn trong điều trị nhiều loại bệnh hiểm nghèo liên quan đến hệ tạo máu. Đây là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực y tế, mở ra cơ hội mới để chữa trị và cải thiện chất lượng cuộc sống của những người mắc các bệnh liên quan đến tạo máu.

Tế bào gốc đa năng cảm ứng

Tế bào gốc đa năng cảm ứng (Induced Pluripotent Stem Cells – iPSC) hay còn gọi là tế bào gốc đa năng nhân tạo, là các tế bào được tạo thành từ tế bào soma hay tế bào sinh dưỡng đã được tái lập trình trở lại thành tế bào gốc nhờ cảm ứng bằng các yếu tố phiên mã.

Tế bào iPSC có tiềm năng ứng dụng rất lớn, tuy nhiên, chi phí rất tốn kém, vì vậy chủ yếu cũng đang ở giai đoạn nghiên cứu. (3) Viết lại đoạn văn này một cách sáng tạo.