Táo xanh, hay còn được gọi là táo ta, không chỉ là một loại trái cây quen thuộc mà còn mang đến nhiều lợi ích vượt trội cho sức khỏe. Với hàm lượng chất xơ cao, ít đường, cùng với nhiều khoáng chất, vitamin và các chất chống oxy hóa mạnh, táo xanh đã được khoa học chứng minh có tác dụng tốt cho cơ thể.
Điều đặc biệt, nghiên cứu cũng đã phát hiện ra nhiều công dụng tuyệt vời của quả táo xanh và các bộ phận khác của cây táo. Hãy cùng khám phá thêm về táo ta qua bài viết dưới đây, do Amia Beauty Center tổng hợp, để hiểu rõ hơn về những lợi ích và giá trị của loại trái cây này đối với sức khỏe của chúng ta.
Táo xanh là gì?
Táo xanh, còn được biết đến với tên gọi táo chua hoặc táo ta, có tên khoa học là Ziziphus mauritiana Lam, thuộc họ Táo ta – Rhamnaceae.
Đây là một loại cây nhỏ, có cành thòng xuống đất. Lúc nhỏ, cây có bề mặt lá có lông, nhưng sau đó trở nên nhẵn mịn, màu xám đen và có gai. Lá của cây có hình dạng bầu dục hoặc trái xoan, mặt trên màu lục đậm và nhẵn. Mặt dưới lá có lông dày màu hung, với mép lá khía răng cưa. Hoa của cây mọc dạng xim ở nách lá, có cánh hoa màu trắng nhạt và móng hẹp.
Quả của cây là hạch, có hình dạng hình cầu và vỏ bề mặt nhẵn. Quả khi còn non có màu xanh, và khi chín chuyển sang màu vàng. Thịt bên trong quả dày, có màu trắng và vị ngọt chua. Quả còn có hạch cứng, bên trong chứa một hạt dẹt.
Cây táo xanh được trồng ở nhiều vùng đất và có khả năng cho hoa và quả suốt quanh năm.
Thành phần hóa học của táo xanh
Cây táo xanh có nhiều bộ phận mang lại lợi ích sức khỏe. Quả táo xanh chứa nhiều chất xơ, flavonoid, terpenoid, rutin, cyclopeptide, alkaloid, sapopin glycoside, vitamin C, A, K… Hạt táo, hay còn gọi là toan táo nhân, giàu dầu béo, phytosterol và acid butylic.
Hạt có hương vị ngọt, đắng và mùi thơm, có tính bình. Lá táo chứa nhiều tanin, flavonoid, phytosterol và alkaloid. Lá có vị chua chát, hơi nhớt và tính mát. Cả quả, hạt và lá táo đều có tác dụng giúp thanh nhiệt, giải độc, kháng viêm và trị ho.
Tác dụng của táo xanh
Chống oxy hóa
Táo xanh là một loại thực phẩm chống oxi hóa mạnh. Có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng loại táo này chứa hàm lượng cao vitamin C, phenolics toàn phần, flavonoid… Các chất này đã được khoa học chứng minh có khả năng chống oxi hóa mạnh, tiêu diệt gốc tự do và ngăn chặn quá trình lão hóa.
Tăng cường hệ miễn dịch
Táo xanh có khả năng cải thiện hệ miễn dịch và tăng cường sức đề kháng. Đặc trưng của táo xanh là sự hiện diện của nhiều chất chống oxy hóa, giúp loại bỏ gốc tự do. Gốc tự do là phân tử có một điện tử duy nhất, gây mất cân bằng điện tích. Chúng dễ dàng cướp điện tử từ các phân tử khác và tạo ra chuỗi gốc tự do mới.
Gốc tự do gây hại cho tế bào theo nhiều cách khác nhau. Chúng ức chế quá trình trao đổi dinh dưỡng và loại bỏ chất độc trong tế bào, tấn công các cơ chế cung cấp năng lượng cho tế bào. Gốc tự do cũng làm tổn thương màng tế bào và làm yếu các enzyme. Đó chính là nguyên nhân chủ yếu gây tổn thương, lão hóa và suy yếu hệ miễn dịch.
Giảm cân
Táo xanh là một lựa chọn tuyệt vời cho việc giảm cân hiệu quả. Với nhiều chất xơ và ít đường, táo xanh giúp hạn chế lượng calo hấp thu và giảm cảm giác thèm ăn. Hương vị thơm ngon của táo xanh cùng chất xơ còn cải thiện hoạt động đường ruột. Vì vậy, táo xanh là một thực phẩm lý tưởng trong chế độ ăn kiêng để hỗ trợ quá trình giảm cân nhanh chóng.
Hỗ trợ điều trị đái tháo đường
Chế độ ăn của người bệnh tiểu đường cần tăng cường chất xơ và hạn chế đường. Trái cây thường có nhiều đường, tuy nhiên, táo xanh lại có ít đường, calo và nhiều chất xơ, là sự lựa chọn hoàn hảo cho chế độ ăn của người bệnh đái tháo đường.
Ngăn ngừa ung thư
Hạt và vỏ của táo xanh đã được chứng minh có khả năng ngăn ngừa ung thư. Trong các thí nghiệm trên các dòng tế bào ung thư khác nhau, chiết xuất từ hạt và vỏ táo xanh đã có hiệu quả trong việc ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư. Mặc dù cơ chế hoạt động chưa được hiểu rõ, điều này mở ra tiềm năng lớn cho các nghiên cứu tiếp theo.
Cải thiện giấc ngủ
Hạt táo xanh được coi như một giải pháp hiệu quả cho vấn đề mất ngủ. Khi ta lấy quả táo xanh, gọt bỏ lớp vỏ cứng bên ngoài, chúng ta sẽ thu được táo nhân hay còn gọi là toan táo nhân. Toan táo nhân được rang với lửa nhẹ đến khi chuyển sang màu đen và phát ra mùi thơm đặc trưng.
Từ lâu, y học cổ truyền đã sử dụng toan táo nhân để điều trị mất ngủ, cảm giác hồi hộp, nhịp tim nhanh và đổ mồ hôi trộm. Toan táo nhân có thể được sử dụng để tráng trà hàng ngày hoặc kết hợp với các loại thuốc khác để chữa trị mất ngủ một cách hiệu quả.
Tác dụng theo y học cổ truyền
Theo đông y, táo xanh có vị chua chát, ngọt và tính mát, không gây độc hại. Quả táo xanh có tác dụng làm mát cơ thể, giúp thanh nhiệt, tiêu độc, chống viêm và trị ho. Quả chín sau khi phơi khô còn có tác dụng tăng cường chính khí, chữa cao huyết áp và lỵ.
Một số bài thuốc có sử dụng hạt táo xanh
Chữa hồi hộp, hay lo
Hãm 20g táo nhân thơm đen với nước sôi để làm trà uống hằng ngày.
Chữa mất ngủ, hay mơ, hoảng hốt
Hãm táo nhân, hạt muồng trâu, sinh địa, long nhãn, hạt sen, mạch môn, mỗi loại 12g, uống hằng ngày hoặc có thể tán nhỏ và kết hợp với mật ong để làm viên, uống 20-25g mỗi ngày để cải thiện mất ngủ.
Chữa suy nhược thần kinh
Hãm táo nhân sao 20g, bạch linh 12g, tri mẫu 12g, xuyên khung 6g, cam thảo 6g để uống hằng ngày.
Chữa ăn ít, hay quên, mệt mỏi
Hãm táo nhân sao 16g, viễn chí, xương bồ mỗi loại 8g, phục linh, đảng sâm mỗi loại 12g, cam thảo 4g để uống mỗi ngày.
Chữa ra mồ hôi
Hãm táo nhân sao 20g, phục linh 12g, đảng sâm 12g và uống hoặc tán thành bột mịn để làm hoàn uống ngày 20-25g.
Một số lưu ý khi sử dụng táo xanh
Toan táo nhân nếu ăn sống có thể gây tiêu chảy. Người hay bị tiêu chảy hoặc ruột kích thích nên sử dụng toan táo nhân sao.
Táo xanh là thực phẩm chống oxy hóa mạnh, phù hợp cho người ăn kiêng, đái tháo đường, giúp giảm cân và tăng cường hệ miễn dịch. Hạt táo giúp cải thiện giấc ngủ và trí nhớ, cũng như giảm đổ mồ hôi trộm. Lá táo có tiềm năng trong việc trị ung thư.
Tuy nhiên, khi sử dụng táo dưới dạng bài thuốc, hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ điều trị. Hy vọng bài viết này mang đến kiến thức hữu ích cho bạn đọc.